Wanneer u werkgever bent, heeft u soms te maken met werknemers die zich niet conform de regels van uw bedrijf gedragen. Nu zult u een werknemer een keer te laat komen waarschijnlijk niet zo zwaar aanrekenen, maar wat als de misdragingen van de werknemer serieuzer zijn? In sommige gevallen zult u over moeten gaan tot ontslag op staande voet.
In dit artikel bekijken we hoe een werknemer op staande voet ontslaan in zijn werk gaat. We bekijken waar de situatie aan moet voldoen, er wordt gekeken naar wat u wél en wat u niet moet doen en we leggen u uit waarom het verstandig is om in elk specifiek geval een jurist te raadplegen.
Werknemer op staande voet ontslaan?
Wanneer u een werknemer op staande voet wil ontslaan, is het van belang dat er wordt voldaan aan drie voorwaarden:
- Er moet een dringende reden voor ontslag zijn. Die dringende reden kan worden gevonden in bijvoorbeeld het plegen van misdrijven, beledigingen, het veroorzaken van ernstig gevaar, werkweigering, schending van bedrijfsgeheimen et cetera.
- Het ontslag moet onverwijld (direct) worden gegeven nadat u als werkgever achter de dringende reden komt. U mag even tijd nemen om onderzoek te doen en om advies in te winnen, maar niet meer dan dat.
- Bij het geven van het ontslag moet de dringende reden onverwijld worden medegedeeld aan de werknemer.
Is er voldaan aan deze drie punten, dan is het ontslag op staande voet rechtsgeldig gegeven. Een werknemer op staande voet ontslaan mag gewoon mondeling gebeuren: er zitten geen vormvoorschriften aan.
Tips bij het op staande voet ontslaan van een werknemer
Er zijn natuurlijk wel enkele tips voor u als werkgever te geven wanneer u een werknemer op staande voet ontslaan wil:
- Geen redenen stapelen. Dat wil zeggen: baseer het ontslag op staande voet op één misdraging, niet op een combinatie van misdragingen. Valt er dan namelijk één reden weg, dan valt ook het ontslag op staande voet weg, terwijl het anders wellicht geldig was geweest.
- Een werknemer op staande voet ontslaan is een zeer zware maatregel, die meer kans heeft om overeind te blijven wanneer de werknemer vooraf is gewaarschuwd (en dat als officiële waarschuwing op papier is gezet). Die waarschuwing is juridisch gezien sterker wanneer u ook meeneemt dat herhaling van het gedrag voor u reden is om de werknemer op staande voet te ontslaan.
- Hou rekening met persoonlijke omstandigheden van de werknemer, want dat zal een rechter ook doen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat u zware misdragingen over uw kant moet laten gaan: hoe lastig een werknemer het ook heeft in privé (of op het werk), ontslag op staande voet is nooit uitgesloten, hooguit ligt de lat wat hoger in een dergelijk geval.
- Zorg voor bewijs van alles: bewijs van de misdraging van de werknemer, bewijs dat u de werknemer op staande voet ontslagen heeft (een aangetekende brief bijvoorbeeld) en bewijs van bijvoorbeeld eerdere schriftelijke waarschuwingen.
- Twijfelt u achteraf of de werknemer terecht ontslagen heeft op staande voet? Raadpleeg dan een jurist om te bekijken wat de beste stappen zijn in uw geval.
Raadpleeg een jurist vóór het op staande voet ontslaan van een werknemer
Het raadplegen van een jurist wanneer u een werknemer op staande voet ontslaat wil is daadwerkelijk van belang. Waarom? Omdat een verkeerde beslissing u potentieel veel geld (en kosten aan juridische procedures) kan opleveren.
Bedenk wel dat het verstandig is om niet te wachten met het raadplegen van een jurist wanneer u uw werknemer op staande voet ontslaan wil. U moet ontslag op staande voet immers ‘onverwijld’ geven. Overleg met een jurist is altijd mogelijk, maar probeer de jurist wel zo snel mogelijk te spreken. Zorg dat u niet gaat stilzitten, want dat zou problemen op kunnen leveren in een later stadium.
Heeft u de werknemer al op staande voet ontslagen? Ook dan is het verstandig om een jurist te raadplegen. Dat geldt te meer als duidelijk wordt dat de werknemer het ontslag (via de kantonrechter) wil vernietigen.
Wat kunt u verwachten na het op staande voet ontslaan van een werknemer?
Een werknemer op staande voet ontslaan levert altijd een aantal complicaties op. De werknemer komt namelijk direct in een penibele situatie terecht: hij krijgt géén loon meer van u, maar doordat hij verwijtbaar werkloos is geworden krijgt hij ook geen ww-uitkering. Van de ene op de andere dag zit hij dus compleet zonder inkomsten.
De kans zit erin dat de werknemer daarom zal proberen om het ontslag te vernietigen. Wellicht krijgt u eerst al een aangetekende brief van de werknemer (of van zijn jurist) waarin hij stelt dat hij zich bereid houdt de bedongen arbeid op eerste afroep te verrichten. Hij zegt eigenlijk: ik ben nog in dienst en ben bereid om te werken. De werknemer moet zich echter als u niet meewerkt tevens tijdig tot de kantonrechter wenden om het ontslag te vernietigen.
Die situatie levert risico’s op. Zodra u het loon niet uitbetaalt, zal de werknemer die op staande voet ontslagen is waarschijnlijk een loonvordering indienen. Ik ben nog in dienst, dus ik wil salaris! Betaalt u niet, dan zal de werknemer dat proberen af te dwingen bij de rechter.
Naast het bovenstaande, is het mogelijk dat de werknemer besluit om zich neer te leggen bij het ontslag op staande voet. Dat wil niet zeggen dat u daarmee van hem of haar af bent: de werknemer kan namelijk een ontslagvergoeding (bestaande uit verschillende componenten) vorderen als het ontslag onterecht is gegeven.
Heeft u nog geen jurist ingeschakeld vóórdat u de werknemer op staande voet heeft ontslagen, dan is het in elk geval verstandig om dit gelijk erna te doen. Eventuele ongewenste gevolgen kunnen dan tot een minimum beperkt worden.
Werknemer op staande voet ontslaan – Conclusie
Een werknemer op staande voet ontslaan is nooit leuk, maar helaas soms wel noodzakelijk. Als werkgever moet u in elk geval wel aan de wet voldoen: ontslag op staande voet kan enkel met een dringende reden. Tevens moet u het onverwijld geven én direct de reden mededelen aan de werknemer.
Problemen kunnen ontstaan wanneer de werknemer zich achteraf verzet tegen het ontslag op staande voet. Gebeurt dat, dan is het verstandig om een jurist in te schakelen, want het is de voorbode van een conflict dat veel geld kan kosten.
Het best is overigens om de jurist al vooraf te raadplegen, nog voordat u uw werknemer op staande voet gaat ontslaan. Hoe beter u bent voorbereid, hoe beter de kans op een gunstige uitkomst en hoe kleiner de kans op een procedure.