In een civiele dagvaardingsprocedure komt de eis van de eisende partij en wordt verweer daartegen gevoerd door de gedaagde. De procedure wordt vrijwel altijd opgestart nadat onderling geen oplossing werd bereikt (anders is er sprake van ‘rauwelijks dagvaarden’, dagvaarden zonder overleg). De gedaagde zal dus ook vrijwel altijd een verweer klaar hebben.
Als hij zich echter niet verweert, dan wordt door de rechter verstek tegen hem verleend. Wat verstek inhoudt, zal in dit artikel worden bekeken. Tevens zal worden bekeken wat het bij verstek behorende ‘verzet’ precies is en waarvoor dat gebruikt wordt.
Kortom: we geven in dit artikel een duidelijke weergave van verstek en verzet.
Verstek
De verlening van verstek door de rechter houdt in, dat de rechter bij gebrek aan een verweer, besluit om de vordering van de eiser toe te wijzen.
Verschijnt een gedaagde niet in de procedure (of heeft hij geen advocaat, terwijl dat wel verplicht is), dan kan tegen hem verstek worden verleend. Denk aan de uitdrukking ‘hij laat verstek gaan’. Dat kan ook gebeuren wanneer hij het griffierecht dat hij als gedaagde verschuldigd is, niet op tijd heeft betaald.
De rechter kijkt wel eerst naar de vraag of de voorgeschreven formaliteiten en termijnen in acht zijn genomen én of de vordering niet onrechtmatig of ongegrond lijkt. Uitgebreid onderzoek naar de vordering is dus niet noodzakelijk om verstek te verlenen.
De kosten die het gevolg van de reden van verstek zijn (niet verschijnen/niet betalen griffierecht), moeten worden gedragen door de gedaagde tegen wie verstek is verleend.
Zuiveren verstek
Bent u als gedaagde niet in het geding verschenen, dan zal er verstek tegen u worden verleend door de rechter. Tussen het niet verschijnen en het daadwerkelijke verstekvonnis, zit echter enige tijd.
In die tussentijd, kan het verstek worden gezuiverd. Het zuiveren van het verstek, houdt in, dat u alsnog in het geding verschijnt (of het griffierecht voldoet indien dat het probleem was). Eventuele daardoor ontstane extra kosten dient u dan wél zelf te dragen.
Verzet na verstek
Is er een eindvonnis gewezen, dan is het zuiveren van het verstek niet meer mogelijk. In dat geval, is verzet de enige manier om nog iets tegen het toewijzende vonnis te doen. Is reeds in het vonnis berust, dan is verzet niet meer mogelijk.
Verzet wordt gedaan door binnen vier weken een dagvaarding uit te brengen (let op de korte termijn!). Die termijn gaat lopen na betekening, na uitvoering of na enige daad van bekendheid. Bij een gedaagde die in het buitenland woont, kan die termijn naar acht weken worden opgerekt. Wordt er niet op tijd in verzet gegaan, dan gaat het vonnis in kracht van gewijsde: er staat dan geen rechtsmiddel meer tegen open.
Het exploot van verzet moet aan een aantal juridische vereisten voldoen, waaraan onder meer ook de dagvaarding moet voldoen. Het is verstandig om voor het opstellen van een verzetdagvaarding contact op te nemen met een jurist.
Wat gebeurt er bij verzet met het verstekvonnis?
De hoofdregel bij verzet is, dat de uitvoering van het verstekvonnis wordt gestaakt. Uitzondering daarop is, dat dat niet het geval is wanneer het vonnis uitvoerbaar bij voorraad is verklaard.
Echter, vrijwel elke jurist die voor een eiser optreedt zal standaard vragen om uitvoerbaarheid bij voorraad. De rechter wijst dat in beginsel altijd toe. De uitzondering zal daarom vaker voorkomen dan de hoofdregel: de uitvoering van het vonnis waarbij verstek is verleend, hoeft meestal niet te worden gestaakt.
Gevolgen verzet
Als er verzet wordt gedaan tegen het verstek, wordt de zaak heropend. Dat gebeurt bij dezelfde instantie, dus niet bij een hogere rechter. Dat is een duidelijk verschil met hoger beroep.
Was verstek verleend vanwege het niet betalen van griffierecht, dan moet dat nu alsnog betaald worden. Wordt dat niet gedaan, dan wordt het verstekvonnis bekrachtigd.
Verzet en hoger beroep
Zoals gezegd, is verzet iets anders dan hoger beroep. Verzet gebeurt bij dezelfde rechter, hoger beroep gebeurt bij een andere, hogere rechter.
Tegen een beslissing van een rechter staat altijd maar één rechtsmiddel open. Dat kan in een bepaald geval verzet zijn, maar kan ook hoger beroep zijn. Wordt het verkeerde rechtsmiddel gebruikt, dan volgt niet-ontvankelijkverklaring en zal de zaak dus niet behandeld worden.
Tevens is van belang, dat goed in de gaten moet worden gehouden of er in een bepaald geval hoger beroep of verzet moet worden aangetekend. Dat is namelijk niet in alle zaken even duidelijk wanneer verstek is verleend. Het belang van het op tijd uitzoeken van verzet of hoger beroep zit in de termijnen: voor hoger beroep heeft men 3 maanden, voor verzet (in beginsel) slechts 4 weken.
Wordt er niet binnen vier weken in verzet gegaan als dat moet, dan wordt het vonnis definitief. Ook hoger beroep staat dan niet meer open. Hoger beroep staat wél open indien in verzet wordt gegaan, waarna een gewoon vonnis wordt gewezen.
Verstek en verzet – Conclusie
Verstek houdt kortweg in beginsel in, dat de eis van de eiser wordt toegewezen omdat de gedaagde niet in het geding is verschenen of het griffierecht niet heeft voldaan. Hoewel tegen verstek het middel van verzet openstaat, is het niet aan te raden om het zover te laten komen.
Het is aan te bevelen om een jurist in te schakelen om verzet te doen om op te komen tegen het verleende verstek, aangezien er een dagvaarding gemaakt moet worden. Fouten daarin zorgen voor ongeldigheid (en dus eventueel voor het verstrijken van de termijn en het verliezen van het recht van verzet).
