Wanneer het om juridische zaken gaat, is het belangrijk om er bovenop te zitten. Het is goed om tijdig uit te zoeken wat uw precieze standpunt is en een strategie te bepalen. Ook is het verstandig om uw wederpartij op tijd iets te laten weten en de zaak niet te lang te laten liggen.
In dit artikel bekijken we waarom u op tijd moet reageren. Meer specifiek, wordt aandacht geschonken aan de gevolgen van de laat reageren en aan de vraag wanneer er precies te laat is gereageerd.
Te laat reageren
Te laat reageren kan op veel manieren plaatsvinden, zowel ín een gerechtelijke procedure, als daarbuiten.
In de gerechtelijke procedure moet onder meer worden gedacht aan het laten verstrijken van de reactietermijn uit een dagvaarding, waardoor u -als u niet alsnog reageert voordat het vonnis wordt gewezen- bij verstek wordt veroordeeld. Denk ook aan te laat reageren wanneer u wel in het geding bent verschenen, waardoor uw reactiemogelijkheid vervalt.
Het te laat reageren buiten de gerechtelijke procedure is wellicht nog wel interessanter, want dat gaat vaak zeer ongemerkt mis. Het gaat in dit artikel om drie onderwerpen:
- verjaring;
- klachtplicht;
- rechtsverwerking.
Deze onderwerpen komen hierna achtereenvolgens aan de orde.
Verjaring door te laat reageren
De wet kent een aantal verjaringstermijnen. Het verstrijken van een dergelijke termijn houdt simpelweg in, dat het niet meer mogelijk is om een bepaalde aanspraak geldend te maken.
Hebt u bijvoorbeeld als ondernemer een vordering uit een koopovereenkomst met een consument, dan is de verjaringstermijn twee jaar. Probeert u pas ná die verjaringstermijn van twee jaar de koopprijs te vorderen, dan bent u simpelweg te laat en is uw mogelijkheid daartoe vervallen.
Verjaringstermijnen variëren. Afhankelijk van de situatie kan de termijn bijvoorbeeld één, twee, drie, vijf, tien of twintig jaar zijn. Meer informatie hierover kan worden gevonden in het artikel over verjaring van een vordering.
Bij verjaringstermijnen is het niet alleen van belang hoe lang ze zijn, maar ook wanneer ze precies aanvangen. Is dat bijvoorbeeld bij het verkopen van een product, of is dat bij het ontstaan van de schade door dit product?
Daarnaast is van belang, dat een bepaalde vordering op meerdere manieren kan worden vormgegeven. Daardoor kan wellicht via een omweg alsnog de aanspraak geldend worden gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan een situatie waarin er sprake is van dwaling (drie jaar verjaringstermijn). Is deze verjaringstermijn verlopen, dan kan er wellicht wél nog een beroep worden gedaan op wanprestatie (vijf jaar).
Ten slotte kan de verjaringstermijn opnieuw worden gestart. Dit wordt stuiting genoemd. Uitzonderingen daargelaten, wordt dit gedaan door het opstellen van een brief waarin te kennen wordt gegeven dat de verjaring wordt gestuit. Let daarbij ook op het verschil tussen verjaringstermijnen en vervaltermijnen. Een termijn die als sanctie ‘verjaring’ heeft kan dus worden gestuit. Een termijn die als sanctie ‘verval’ heeft, kan niet worden gestuit.
Klachtplicht geschonden bij te late reactie
De wet kent, naast de verjaring, ook op enkele plaatsen een ‘klachtplicht’. Het komt erop neer, dat er bij het gebrekkig nakomen van een verplichting, tijdig geklaagd moet worden hierover. Het gaat dus over het gebrekkig nakomen van een verplichting, niet over het in zijn geheel niet nakomen ervan.
Wordt er niet tijdig gereageerd door de andere partij (bijvoorbeeld door te stellen: ‘het schilderwerk is niet goed’ of ‘er zijn maar tweehonderd producten geleverd in plaats van tweehonderdvijftig’), dan verliest hij zijn rechten.
Hoe snel moet worden gereageerd geeft de wet niet aan: klagen moet binnen ‘bekwame tijd’ na ontdekking of nadat het gebrek had moeten worden ontdekt gebeuren. Bij koopovereenkomsten gelden enkele aanvullende regels (zeker bij een koopovereenkomst tussen ondernemer en consument). Van geval tot geval moet bekeken worden of er sprake is van een schending van de klachtplicht.
Rechtsverwerking
Rechtsverwerking is een variant op de klachtplicht en de verjaring. In tegenstelling tot de andere twee, is rechtsverwerking niet expliciet in de wet opgenomen. Rechtsverwerking houdt in, dat iemand zijn rechten heeft verspeeld door zijn gedrag.
Van belang daarbij is altijd dat er sprake is van een bepaald tijdsverloop. Hoe langer, hoe beter.
Daarnaast moet er sprake zijn van bijzondere omstandigheden. Die kunnen worden gevonden in bijvoorbeeld opgewekt vertrouwen dat de aanspraak niet meer geldend gemaakt zou worden. Ook mogelijk is, dat de wederpartij onredelijk benadeeld wordt door het tijdsverloop.
Te laat met reageren – Conclusie
Wanneer u te laat bent met reageren, kan dat grote gevolgen hebben. In een procedure kan dat ervoor zorgen dat u uw standpunt niet meer (verder) kunt toelichten, vóór een procedure kan dat een verval van uw rechten betekenen.
Bent u in een conflict verzeild geraakt waarin verjaring, de klachtplicht of rechtsverwerking een rol (kunnen) spelen? Dan is het gezien de complexe materie, verstandig om een jurist in te schakelen.
