Schuldbekentenis

Het komt regelmatig voor dat iemand een schuldbekentenis tekent. Soms omdat het de enige juiste juridische manier is om iets dergelijks te regelen, soms omdat de opsteller en ondertekenaar niet precies weten hoe het juridisch gezien zit, maar het opstellen ervan een goed idee lijkt. Toch is het niet altijd handig om zonder kennis een schuldbekentenis op te stellen.

De vraag is namelijk vaak: is een schuldbekentenis wel geldig en kan hij wel als bewijs worden gebruikt? Daarnaast vragen degenen die het stuk hebben getekend zich vaak af, of ze er niet op de een of andere manier onderuit kunnen komen. Wij leggen uit hoe het zit.

Een schuldbekentenis is een document waarin slechts verbintenissen (verplichtingen) van één partij zijn opgenomen. Die verbintenissen strekken bij een schuldbekentenis tot het moeten betalen van een geldsom.

Uit de wet blijkt dat voor optimale bewijskracht, de schuldbekentenis het best geheel met de hand wordt geschreven door de schuldenaar. Ook een uitgeschreven goedkeuring op een verder getypte schuldbekentenis met de geldsom in letters (‘driehonderdtwaalf euro en vijftig cent’) is als bewijs prima.

Overigens gelden die regels niet voor aandelen in een obligatielening. Tevens kunnen ondernemers er geen beroep op doen.

Wanneer kan een schuldbekentenis worden gebruikt?

Het is bij een schuldbekentenis dus van belang dat de verplichtingen éénzijdig zijn. Zo is een leningsovereenkomst vaak geen schuldbekentenis, want ondanks dat eruit blijkt dat een van de partijen bij de ander een schuld heeft, zijn de verplichtingen meestal tweezijdig: de een moet het geld per direct overdragen, de ander moet dat in termijnen terugbetalen.

Wanneer kan dan wel een schuldbekentenis worden opgesteld? Enkele voorbeelden:

Een winkelmedewerker heeft een greep in de kas gedaan. Zijn werkgever komt erachter en stelt dat hij geen aangifte zal doen indien de medewerker alles terugbetaalt en de onderzoekskosten betaalt. Als dat op papier moet worden gezet, betreft het duidelijk géén leningsovereenkomst. Een schuldbekentenis is dan geschikt. Hetzelfde geldt voor situaties waarin benzinedieven of winkeldieven worden gepakt bij tankstation of winkel.
Een leningsovereenkomst kan door een schuldbekentenis worden vormgegeven, door de lening te verstrekken en in plaats van de leningsovereenkomst vast te leggen, enkel vast te leggen dat de lener een bedrag verschuldigd is. In dat geval is de schuldbekentenis ‘eenzijdig’.
Er is een onrechtmatige daad gepleegd, waardoor schade is ontstaan. De aansprakelijke partij verklaart dat hij de schade zal terugbetalen en dat wordt dan ook op papier gezet in een schuldbekentenis: de verplichtingen zijn (slechts) eenzijdig, aangezien er enkel een verplichting is tot terugbetaling.
De schuldbekentenis kan ook in complexe situaties waarin meerdere partijen zijn betrokken een doel dienen.

Twijfelt u of een bepaald document een schuldbekentenis is? Twijfelt u of er een moet opstellen in uw situatie? Raadpleeg dan een jurist voor advies op maat: dat kost wat, maar lang niet zoveel als het maken van de verkeerde keuze.

Waarom is het van belang dat de schuldbekentenis handgeschreven is?

Een ondertekend geschrift dat bestemd is om tot bewijs te dienen, wordt door de wet een ‘akte’ genoemd. Er zijn twee soorten akten: authentieke akten (bijvoorbeeld een akte van een notaris) en onderhandse akten (overeenkomsten tussen twee partijen zonder tussenkomst van bijvoorbeeld de notaris en andere ondertekende geschriften).

De onderhandse akte heeft als voordeel, dat zij ‘dwingend bewijs’ oplevert in een rechtszaak. Dat houdt in, dat de rechter er niet vanaf mag wijken. De enige manier om een onderhandse akte nog te bestrijden, is het ontkennen van de echtheid van de handtekening.

Een schuldbekentenis is dus een onderhandse akte als is voldaan aan de eis dat hij handgeschreven is. Is daar niet aan voldaan, dan wordt de schuldbekentenis niet gezien als onderhandse akte. Dat wil niet zeggen dat de het stuk papier waardeloos is, maar wel dat de bewijskracht aanzienlijk is verminderd.

Onder schuldbekentenis uit komen

Onder een schuldbekentenis uitkomen is over het algemeen lastig. Het is echter niet onmogelijk, zeker niet indien de wettelijke bepalingen niet in acht zijn genomen.

Ook kan het zo zijn dat u bent gedwongen om een schuldbekentenis te tekenen, terwijl daar eigenlijk geen reden toe was. Het kan ook zo zijn dat u bent misleid voor wat betreft het getekende stuk inhield.

In al deze gevallen is het verstandig om goed juridisch advies in te winnen. Een jurist ziet al snel wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot de schuldbekentenis en kan op basis daarvan een effectieve aanpak voorstellen.