Iedereen kent wel iemand die in aanraking is gekomen met Halt. Bij Halt komen jongeren terecht die zich strafbaar hebben gedragen. Dit artikel behandelt Halt: Wat is het precies? Welke delicten komen in aanmerking voor een strafvia Halt? Hoe ziet de Halt-straf er uit? Wat als iemand zijn straf niet uitvoert?
Stichting Halt
Halt staat voor Het ALTernatief, een mogelijkheid voor jeugdigen die een strafbaar feit hebben begaan, om een straf te ondergaan zonder direct een ‘strafblad’ te krijgen. Vroeger werd HALT nog ‘bureau HALT’ genoemd.
Jaarlijks worden ongeveer 17.000 jongeren naar Halt gestuurd door opsporingsinstanties (voornamelijk door de politie).
Wanneer moet/mag iemand naar Halt?
In de wet staan een aantal verschillende delicten waarbij een doorverwijzing naar Halt mogelijk is. Hiertoe behoren onder andere:
- Openlijke geweldpleging tegen goederen met een maximum van 900 euro schade per dader en een totaal van maximaal 4500 euro schade;
- Ten onrechte alarmnummer 112 bellen;
- Bepaalde vormen van oplichting met een maximaal vermogensnadeel van 150 euro;
- Baldadigheid met een maximum van 900 euro schade per dader en een totaal van maximaal 4500 euro schade;
- Overtreding van bepaalde gemeentelijke verordeningen die betrekking hebben op lichte vormen van brandstichting, overlastgevend gedrag, gebruik van alcohol en verdovende middelen. Als er hierbij schade ontstaat, mag deze niet hoger zijn dan 900 euro per dader of 4500 euro in totaal;
- Het afsteken van vuurwerk buiten de daarvoor bestemde tijd en het afsteken van professioneel vuurwerk;
- Spijbelen (overtreding Leerplichtwet) indien er meerdere malen wordt gespijbeld of er vaak te laat wordt gekomen. Als het spijbelen of te laat komen extreme vormen aanneemt komt de leerling niet meer in aanmerking voor HALT.
Hoe komt iemand in aanmerking voor een Halt-straf?
Een Halt-straf wordt alleen gegeven indien er een bekentenis is afgelegd. Bij een ontkennende jeugdige verdachte kan er dus geen Halt-straf worden voorgesteld.
Wanneer er wel een bekentenis is afgelegd, kan de opsporingsambtenaar een voorstel doen om hieraan deel te nemen. De minderjarige is dus niet verplicht om daaraan te voldoen. Voldoet hij echter niet, dan wil dat niet zeggen dat hij geen straf krijgt: hij zal dan in het normale traject van het Openbaar Ministerie terecht komen.
De jeugdige die kiest voor een Halt-straf, moet hiervoor schriftelijk akkoord geven. Bij jeugdigen tussen de 12 en 16 jaar oud moeten ook de wettelijk vertegenwoordigers akkoord geven. Bij jeugdigen tussen de 16 en de 18 hoeft dit niet, maar wordt de wettelijk vertegenwoordiger wel in kennis gesteld van de straf.
Inhoud van een Halt-straf (‘Wat is de straf?’)
De Halt-straf bestaat uit een aantal onderdelen en sluit zo goed mogelijk aan op het delict dat de jeugdige dader heeft gepleegd. Een Halt-straf duurt maximaal 20 uur waarbij de zwaarte van het delict in relatie staat met de duur van de afdoening.
De Halt-straf bestaat uit gesprekken met de jongere, de ouders en Halt-medewerker. De eventuele schade wordt vergoed en daarnaast biedt de jongere excuses aan. Ook maakt de jongere leeropdrachten en soms een werkopdracht.
Na de Halt-straf
Na afloop van de Halt-straf, zal Halt zowel de jeugdige, diens wettelijk vertegenwoordiger als de officier van justitie of de opsporingsambtenaar een bericht sturen over hoe de jeugdige heeft deelgenomen aan de afdoening.
Is er naar behoren deelgenomen, dan wordt er geen proces verbaal doorgestuurd naar de officier van justitie en zal de jeugdige verder niet vervolgd worden.
Heeft de jeugdige dader echter niet naar behoren deelgenomen aan de Halt-straf (bijvoorbeeld door niet of niet volledig aanwezig te zijn of zich niet aan de gemaakte afspraken te houden), dan wordt er een proces-verbaal opgemaakt door de opsporingsambtenaar. Eventuele bezwaren van de jeugdige kunnen worden meegenomen en worden onderzocht. Het proces-verbaal wordt daarna naar de officier van justitie gestuurd. Deze zal dan meestal overgaan tot strafrechtelijke vervolging van de jeugdige.
Recidive na afloop vande Halt-straf
Een verwijzing naar Halt levert geen ‘strafblad’ op, maar er wordt well een aantekening van gemaakt. Deze aantekening komt van pas wanneer er moet worden gekeken naar de vraag of iemand al eerder eenHalt-strafg heeft gehad.
Als jeugdige daders meerdere malen de fout in gaan (ook wanneer de eerste keer niet via Halt is afgedaan), kan dat gevolgen hebben voor de mogelijkheid om deel te nemen aan de Halt-straf. Hiervoor bestaan een aantal specifieke regels, waarvoor in dit artikel de belangrijkste regels worden uitgelicht.
In alle gevallen mag er maximaal drie keer naar Halt verwezen worden. Een vierde verwijzing naar HALT is dus in beginsel niet mogelijk. Ook wanneer er een afdoening is geweest voor een misdrijf komt een jeugdige voor het volgende misdrijf niet in aanmerking voor de Halt-straf.
Daarnaast worden geen Halt-straffen aangeboden bij jeugdigen die voor een eerder misdrijf een transactie door het Openbaar Ministerie aangeboden hebben gekregen of die door de rechter veroordeeld zijn geweest. Dit is dus ook vaak het geval wanneer jeugdigen de eerste Halt-straf niet succesvol hebben afgerond, waarna de officier van justitie vervolging heeft ingesteld en er een transactievoorstel is geaccepteerd of er een veroordeling door de rechter heeft gevolgd.
De officier van justitie heeft in individuele gevallen de bevoegdheid om af te wijken van de bovenstaande regels waardoor een verwijzing naar Halt alsnog kan plaatsvinden.
Conclusie
Halt behandelt een aantal lichte delicten die gepleegd zijn door jongeren, waarbij de jongeren geen strafblad krijgen. De maximale tijdsduur is 20 uur. Wanneer een jeugdige een strafbaar feit heeft gepleegd, kan het zo zijn dat hij een voorstel krijgt om dit via Halt af te handelen. Voor meer informatie in een specifiek geval is het verstandig om een juridisch specialist te raadplegen. Dit geldt ook voor wanneer iemand niet in aanmerking komt voor een Halt-straf of wanneer iemand de straf niet naar behoren heeft voldaan. In beide gevallen zal het normale (jeugd)strafrecht namelijk van toepassing zijn, met mogelijk hogere straffen tot gevolg.