Wanneer u bij de civiele rechter wilt procederen, moeten er een aantal regels in acht worden genomen door u of door uw jurist. Wordt dat niet gedaan, dan kan dat vervelende consequenties hebben.
In dit artikel bekijken we de belangrijkste algemene regels bij het procederen bij de rechter. Deze regels gelden dus bij zowel procedures die met een dagvaarding als procedures die met een verzoekschrift worden gestart.
Breng standpunten en bewijs op tijd naar voren
Het is van groot belang om standpunten en bewijzen op tijd naar voren te brengen. Voor de eisende (verzoekende) partij moet dat al direct in de dagvaarding (verzoekschrift) gebeuren, voor de gedaagde partij (verweerder) in de conclusie van antwoord (verweerschrift).
Worden bewijzen of standpunten niet op tijd aangehaald, dan kan het zo zijn dat dat vertraging in de procedure oplevert. Ook kan dat ervoor zorgen dat de andere partij geen mogelijkheid heeft om zich erover uit te laten en dat die andere partij dus in een slechtere positie komt te staan.
In een dergelijk geval kan de rechter besluiten om bijvoorbeeld de te laat ingebrachte bewijzen niet mee te laten wegen. Ook kan hij besluiten om de proceskosten voor rekening te laten komen van de partij die te laat was, zelfs als die partij de zaak wint.
Goede juristen zoeken de grens op tussen het voeren van een goede strategie (niet direct al het kruit verschieten) en het voldoen aan deze verplichting.
Lieg niet
Het is niet verstandig om te liegen in de stukken die bij de rechter worden ingeleverd. De kans dat de rechter erachter komt is immers altijd aanwezig.
De rechter kan daaraan de gevolgen koppelen die hij geschikt acht. Hij kan bijvoorbeeld besluiten dat het bewijs niet wordt meegenomen in de beslissing over de zaak of dat degene die het heeft ingediend de proceskosten moet betalen.
Aanvoeren van rechtsgronden
Het aanvoeren van rechtsgronden waarop de vordering is gebaseerd mag, maar is niet noodzakelijk. De rechter vult deze namelijk zelf ook in. Let op: dit wil zeggen dat de juridische onderbouwing door de rechter wordt gedaan. De feitelijke onderbouwing zal wél altijd moeten worden gedaan.
Ondanks dat de juridische onderbouwing niet per se hoeft te worden opgenomen, is het wel zinvol om die voorhanden te hebben, omdat u anders niet kunt inschatten of het zinvol is om te procederen. Daarnaast kan de rechter vragen hebben over op welke juridische grond een vordering is gebaseerd: in dat geval zult u natuurlijk wel een antwoord moeten kunnen formuleren. De rechter zal in zo’n geval niet als uw jurist optreden.
Extra bewijs overleggen
De rechter kan op elk moment in de procedure vragen om extra bewijs te overleggen. Hij kan ook vragen om bepaalde stellingen toe te lichten.
Dat mag worden geweigerd wanneer daar een goede reden voor is. De rechter beslist of een reden ook daadwerkelijk steek houdt. Wordt geweigerd zonder goede reden, dan mag de rechter daar zelf een consequentie aan verbinden.
De zitting
De rechter kan de partijen op zitting laten verschijnen voor bijvoorbeeld een comparitie. Het is van belang dat u zich daar enigszins gedraagt: doet u dat niet en verstoort u de orde, dan kan de rechter u uit de zaal laten verwijderen.
De zitting is openbaar, dus iedereen mag komen kijken en luisteren. Uitzonderingen kunnen gemaakt worden door de rechter, maar dat gebeurt in de praktijk niet vaak. Is de zitting niet openbaar, dan mogen partijen ook geen mededelingen daarover doen. Dat geldt overigens ook voor andere onderwerpen in het geding waarover de rechter heeft beslist dat die geheim behoren te blijven.
Het vonnis
In het vonnis moet de rechter beslissen op alle punten die u heeft gevorderd of verzocht. Dat doet hij in beginsel enkel op de stukken en toelichting van de partijen in het geding. De rechter mag niet weigeren om te beslissen.
De uitspraak in een zaak gebeurt ook in het openbaar. De rechter neemt daarbij in beginsel de gronden op waarop de uitspraak rust. Het zal dus duidelijk moeten zijn waarom hij tot een bepaalde conclusie is gekomen.
Eventueel kan iedereen die dat wil een afschrift van een vonnis vragen.
Algemene regels bij de rechter – Conclusie
Hierboven zijn een aantal algemene regels te vinden die gelden bij de civiele rechter. Het is van belang om u te beseffen dat dit slechts algemene regels zijn: in specifieke gevallen kan ervan afgeweken worden. Daarnaast gelden er nog een groot aantal regels voor de verschillende rechters én zijn er uiteraard veel regels rondom de verschillende procedures.
Het is aan te raden om altijd te procederen met de hulp van een goede jurist. Zo weet u in elk geval zeker dat deze belangrijke regels worden gevolgd en dat tegelijkertijd een goede processtrategie kan worden gevolgd.
