Wanneer u als werkgever een werknemer op staande voet wil ontslaan, heeft u een dringende reden nodig. Zonder dringende reden, geen ontslag op staande voet. Overigens is het óók lastig om iemand zonder dringende reden op de ‘normale manier’ te ontslaan: zonder voldoende zwaarwegende reden zal ontslag onmogelijk zijn.
Vaak is de vraag van werknemers wat nu precies een dringende reden is. In dit artikel zetten we uiteen wat als dringende reden kan dienen om iemand ontslag op staande voet te geven.
Dringende reden
De wet geeft enkel aan dat er een dringende reden nodig is om ontslag op staande voet te kunnen geven. Daarnaast geeft de wet een aantal voorbeelden die ontslag op staande voet kunnen opleveren.
De kernwoorden daarin zijn:
- voorbeelden: want er zijn ook andere redenen dan de in de wet genoemde die ontslag op staande voet kunnen opleveren;
- kunnen opleveren: want niet elk voorbeeld hoeft in elk geval een dringende reden voor ontslag op staande voet op te leveren, er is ruimte voor tegenargumenten.
Voor de inschatting of een bepaalde gedraging daadwerkelijk een dringende reden voor ontslag op staande voet kan opleveren, zal moeten worden gekeken naar alle omstandigheden van het geval. Het is verstandig om een jurist te raadplegen indien u twijfelt in een bepaald geval.
Wat noemt de wet als een dringende reden?
De wet noemt maar liefst 12 gedragingen van de werknemer die een dringende reden kunnen opleveren. Vrij vertaald betreft het:
- Bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst valse of vervalste getuigschriften gebruiken óf onjuiste informatie geven over de wijze van beëindiging van de arbeidsovereenkomst bij de vorige werkgever.
- In ernstige mate ongeschikt blijken te zijn voor het werk.
- Ondanks waarschuwing dronken zijn of liederlijk gedrag vertonen.
- Misdrijven plegen waardoor hij het vertrouwen van u als werkgever onwaardig wordt.
- U als werkgever bedreigen, grovelijk beledigen of mishandelen. Ook uw familieleden, huisgenoten of andere medewerkers zo behandelen levert een dringende reden op.
- Proberen om een van de personen als onder 5 te verleiden tot handelingen die illegaal zijn (tegen de wet) of die tegen de goede zeden in gaan.
- Zakelijke eigendommen beschadigen of aan gevaar blootstellen. Dit levert direct een dringende reden op als het opzettelijk gebeurt. Gebeurt het niet opzettelijk, maar wel roekeloos, dan levert het een dringende reden op als het nogmaals gebeurt na een waarschuwing.
- Zichzelf of anderen aan ernstig gevaar blootstellen. Ook dit levert direct een dringende reden op als het opzettelijk gebeurt. Gebeurt het niet opzettelijk, maar wel roekeloos, dan levert het een dringende reden op als het nogmaals gebeurt na een waarschuwing.
- Het niet geheim houden van bedrijfsgeheimen;
- Hardnekkig weigeren te voldoen aan redelijke bevelen of opdrachten van de werkgever of namens de werkgever. Dit wordt ook wel werkweigering genoemd.
- Grovelijk de plichten uit de arbeidsovereenkomst verontachtzamen.
- Door opzet of roekeloosheid niet kunnen werken.
Zoals gezegd: er zijn dus ook andere redenen die als dringende reden een ontslag op staande voet kunnen opleveren. Van de andere kant hoeft de aanwezigheid van een van bovenstaande redenen niet altijd in te houden dat u ontslag op staande voet kunt geven.
Ontslag op staande voet door dringende reden
Is er een dringende reden aanwezig, dan kunt u uw medewerker soms op staande voet ontslaan. Dat kan indien u direct na het aan u bekend worden van de dringende reden ontslag op staande voet geeft, waarbij u ook direct mededeelt aan de medewerker waarom hij dit ontslag krijgt.
‘Direct’ is daarbij een rekbaar begrip (de wet spreekt overigens van ‘onverwijld’): u heeft wél de mogelijkheid om eventueel nog nader onderzoek te doen of een jurist te raadplegen. Zeker het vooraf raadplegen van een jurist is erg verstandig, om problemen achteraf te kunnen voorkomen.
Is er géén reden om ontslag op staande voet te geven, dan wil dat niet zeggen dat ontslag in zijn geheel onmogelijk is. Met een dringende reden is er namelijk vrijwel altijd voldoende reden om de werknemer alsnog (via de kantonrechter) te ontslaan.
Gevolgen ww-rechten dringende reden
Het aanwezig zijn van een dringende reden, heeft voor uw werknemer een flinke impact. Hij krijgt daardoor namelijk ook vaak geen ww-uitkering van het UWV. Dat geldt zeker indien hij ontslag op staande voet heeft gekregen door de aanwezigheid van een dringende reden.
Omdat de werknemer van de ene op de andere dag geheel verstoken blijft van enige inkomsten, is de kans op een juridische procedure groot. Het verdient aanbeveling om dat te voorkomen en vooraf reeds een jurist te raadplegen over de verschillende opties.
Dringende reden voor ontslag – Conclusie
Voordat er ontslag op staande voet mogelijk is, moet er sprake zijn van een dringende reden. Die dringende reden kan gevonden worden in veel verschillende gedragingen van de werknemer, waarvan de wet twaalf voorbeelden heeft gegeven.
Het aanwezig zijn van een dringende reden is soms heel erg duidelijk (denk aan de greep uit de kas), maar vaak is er twijfel mogelijk. Dat geldt te meer omdat niet altijd elke in de wet genoemde reden dringend genoeg is, terwijl tevens ook andere redenen dan de voorbeelden in de wet als dringende reden kunnen worden aangemerkt.
Het is verstandig om als werkgever altijd zo snel mogelijk na het vermoedelijk aanwezig zijn van een dringende reden een jurist te raadplegen om de dringende reden te laten controleren. Is de situatie al zover dat dat niet meer kan? Ook dan, is het (overigens ook voor de werknemer) van belang om met een jurist te bekijken hoe de situatie het beste, met de minste kosten, kan worden opgelost.
