Bij rechtszaken staat het vooraf vast bij welke rechter u terecht gaat komen. Niet per se dat dat rechter Janssen of rechter Pietersen is, maar wel welk soort rechter en waar die rechter recht zal spreken. Een van de mogelijke rechters is de kantonrechter.
Kantonrechter
De kantonrechter sprak vroeger recht op het kantongerecht, maar tegenwoordig is hij onderdeel van de rechtbank. De kantonrechter behoort binnen de rechtbank tot de ‘sector kanton’.
Vaak wordt de kantonrechter als de ‘lagere’ rechter gezien. Dit is hij in zekere zin natuurlijk ook, maar een kantonrechter is vaak een veel meer ervaren rechter dan de rechtbankrechter. Dit komt doordat hij kennis van vrijwel alle rechtsgebieden moet hebben en zaken moet kunnen leiden voor alle rechtsgebieden.
Voor het procederen voor de kantonrechter heeft u geen advocaat nodig. Het is over het algemeen overigens wel verstandig om een advocaat of jurist in de arm te nemen bij het procederen voor de kantonrechter.
Wanneer naar de kantonrechter in civiele zaken?
In de wet is geregeld dat de kantonrechter slechts bevoegd is voor een bepaald soort zaken.
Vroeger was dat in civiele zaken nog maar tot 5.000 euro, daarboven moest de eiser naar de rechtbank. Vanaf 1 juli 2011 mag de kantonrechter echter civiele zaken behandelen tot 25.000 euro. Daarnaast is de kantonrechter bevoegd in alle gevallen van consumentenkoop én consumentenkrediet (dit laatste is een krediet tot 40.000 euro).
Daarnaast is de kantonrechter bevoegd voor alle huurrechtgeschillen, alle geschillen over agentuurovereenkomsten en arbeidszaken (voor gewone werknemers, niet voor bestuurders van de vennootschap).
Voor alle zaken die niet door de kantonrechter kunnen worden behandeld, is de sector civiel van de rechtbank bevoegd.
Wanneer naar de kantonrechter in strafzaken?
De kantonrechter treedt ook op in strafzaken bij overtredingen (lichte delicten). Zware delicten (misdrijven) worden niet door de kantonrechter behandeld en zijn het domein van de politierechter of de meervoudige kamer.
Ook voor verkeersovertredingen kan een overtreder bij de kantonrechter moeten verschijnen.
Welke kantonrechter?
In principe geldt de regel dat de kantonrechter in de woonplaats van de gedaagde bevoegd is. Wanneer daar geen kantonrechter zit, is de kantonrechter waaronder de woonplaats valt bevoegd.
Uitzonderingen hierop zijn arbeidsrechtszaken, waarbij de kantonrechter in het gebied waar de arbeid gewoonlijk wordt verricht bevoegd is en dat in huurzaken de kantonrechter binnen wiens rechtsgebied het gehuurde zich bevindt bevoegd is.
In strafzaken geldt dat de bevoegde kantonrechter de rechter is binnen het gebied waar het strafbare feit plaatsvond.
Manier van procederen
De normale manier van procederen voor de kantonrechter begint met een dagvaarding. In het strafrecht zult u die toegestuurd krijgen, in het civiele recht kunt u die zelf opstellen of een jurist laten opstellen als u eiser bent. Bent u gedaagde, ook dan ontvangt u de dagvaarding van de deurwaarder. Het kort geding kan hierop in bepaalde gevallen een uitzondering vormen.
In de dagvaarding wordt onder meer weergegeven waar de zaak over gaat en welke bewijsmiddelen er zijn. Op de dagvaarding zal gereageerd moeten worden, soms met aanwezigheid op de zitting, soms met een conclusie van antwoord.
Meer informatie hierover kunt u vinden in het artikel over de dagvaarding.
Niet eens met de kantonrechter?
Wanneer u het niet eens bent met het vonnis van de kantonrechter, is er vaak de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan. Dit hoger beroep dient gewoonlijk bij het Gerechtshof. Ook in het kort geding dat door de kantonrechter wordt behandeld is in beginsel hoger beroep mogelijk.
Wanneer u bij de kantonrechter bent geweest vanwege de ontbinding van een arbeidsovereenkomst, is er in beginsel géén hoger beroep mogelijk. Deze regelt wijzigt per 1 juli 2015, in dat geval wordt ook hoger beroep in die gevallen opengesteld.
Kantonrechter – Conclusie
De kantonrechter is lagere rechter die op een aantal specifieke terreinen recht kan spreken. Naar welke kantonrechter u kunt gaan, hangt af van welk soort zaak het is. Wanneer u het niet eens bent met de kantonrechter, staat vaak de mogelijkheid van hoger beroep open.
Over het algemeen heeft u bij de kantonrechter geen advocaat nodig, tenzij u eiser in een kort geding bent. Wilt u iemand voor de kantonrechter (of voor de ‘normale’ rechter) dagen, dan is het weliswaar niet nodig, maar wel verstandig om een goede jurist in te schakelen. Dat geldt ook voor wanneer u voor de kantonrechter moet verschijnen als gedaagde. Het inschakelen van een jurist verhoogt de kansen op winst van de procedure aantoonbaar.