Wanneer er ergens over juridische zaken wordt gesproken, blijken er altijd een aantal hardnekkige mythes te leven onder niet-juristen. In dit artikel worden tien van deze mythes besproken en wordt met ze afgerekend.
1. Mondelinge overeenkomst is ongeldig
Veel mensen denken dat een mondelinge overeenkomst niet geldig is. Dit is niet het geval: een mondelinge overeenkomst is in de meeste gevallen net zo geldig als een schriftelijke overeenkomst. Probleem met de mondelinge overeenkomst is natuurlijk wel dat het moeilijk is om te bewijzen dat deze daadwerkelijk is gesloten.
Lees voor meer informatie het artikel over de mondelinge overeenkomst.
2. Ontsnappen uit de gevangenis is strafbaar
Logischerwijs zou men denken dat ontsnappen uit de gevangenis strafbaar is. Dat is niet het geval: wanneer een gevangene simpelweg naar buiten loopt en niemand houdt hem daarbij tegen, is hij niet strafbaar. Wel zou het zo kunnen zijn dat hij in de gevangenis onder verscherpt toezicht komt te staan of dat bijvoorbeeld voorwaardelijke invrijheidstelling niet wordt toegekend.
Uiteraard is de gevangene wel strafbaar wanneer hij gevangenisbewaarders bedreigt of aanvalt om op die manier naar buiten te komen. Ook het vernielen van zaken bij de ontsnapping is strafbaar.
3. Algemene voorwaarden zijn heilig
Vaak wordt door (web)winkeliers gewezen op algemene voorwaarden, waar zaken in kunnen staan die de consument in een erg slechte positie plaatsen. De consument leest de algemene voorwaarden vaak niet door bij het kopen van een product. De wetgever weet dat: daarom zijn niet alle algemene voorwaarden geldig. De maatstaf daarvoor zijn algemene voorwaarden die ‘onredelijk bezwarend’ zijn (onredelijk zwaar voor de consument).
Voor meer informatie hierover kan worden gekeken in het artikel over algemene voorwaarden.
4. Levenslang is 20 jaar gevangenisstraf
Een van de belangrijkste misverstanden is het begrip ‘levenslang’ in het Nederlandse strafrecht. Hoewel veel niet-juristen denken dat een levenslange gevangenisstraf betekent dat de dader na 15, 20 of 30 jaar weer vrijkomt, is dit niet het geval. Levenslang is ook echt levenslang. De enige uitzonderingen daarop zijn herroeping van het vonnis en gratie. Beiden komen (bijna) nooit voor.
Voor meer informatie, lees het artikel is levenslang echt levenslang?
5. Bestuurders van een bv kunnen nooit aansprakelijk worden gesteld
Een bv heeft, net als alle andere rechtspersonen, een soort schild voor de bestuurders. Dat houdt in dat de bestuurders niet in privé aansprakelijk kunnen worden gesteld voor schulden van de bv, zoals dat bijvoorbeeld bij een eenmanszaak of vof wel mogelijk is.
Toch is dit geen absolute bescherming: een bestuurder kan alsnog privé aansprakelijk worden gesteld wanneer hij (of een andere bestuurder) zich schuldig maakt aan wanbeleid. Ook in geval van faillissement zijn er een aantal mogelijkheden om bestuurders alsnog aansprakelijk te stellen.
6. Winkel is verplicht geld terug te geven bij retourneren product
Wanneer iemand een product terugbrengt naar de winkel, wordt vaak verwacht dat de winkel het geld teruggeeft en bijvoorbeeld geen cadeaubon. Toch is dat geen wettelijke plicht: wanneer de overeenkomst rechtsgeldig is gesloten en er is niets met het product, is het puur coulance van de winkel om überhaupt iets terug te nemen.
Ook wanneer het product niet deugt, heeft de verkoper eerst de mogelijkheid om het product te repareren voordat er een plicht bestaat om geld terug te betalen.
7. Een incassobureau kan een huis betreden en beslag leggen op goederen
Vaak is men bang voor incassobureau’s: deze ondernemingen dreigen dat beslag zal worden gelegd op goederen wanneer niet snel wordt betaald. Toch hebben zij die mogelijkheid niet zomaar. Voordat er beslag kan worden gelegd, moet er een uitspraak zijn van een rechter. Daarna kan een gerechtsdeurwaarder (dus geen incassobureau) feitelijk het beslag leggen. Uiteraard is het wel verstandig om brieven van incassobureau’s niet zomaar weg te gooien: zij kunnen naar de rechter stappen en beslag laten leggen door een gerechtsdeurwaarder, het gaat enkel niet zo snel als ze u laten denken.
Voor meer informatie, lees het artikel over beslaglegging.
8. De doodstraf is al meer dan 100 jaar geleden afgeschaft
Velen denken dat een beschaafd land als Nederland de doodstraf reeds honderd(en) jaren geleden heeft afgeschaft. Gedeeltelijk klopt dat: de doodstraf in tijd van vrede is inderdaad al afgeschaft in 1870.
De doodstraf in oorlogstijd is echter nog niet zo lang afgeschaft. Afschaffing daarvan vond pas plaats in 1983, al was de doodstraf al meer dan 25 jaar niet uitgevoerd op dat moment.
9. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan altijd tussentijds worden opgezegd
Vaak wordt gedacht dat een arbeidsovereenkomst altijd kan worden opgezegd, zolang de opzegtermijn maar in acht wordt genomen. Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is dat echter niet het geval. Staat er niets in de arbeidsovereenkomst of in de cao over de mogelijkheid van tussentijds opzeggen, dan is tussentijds opzeggen niet mogelijk, ook niet voor de werknemer.
Voor meer informatie kan worden gekeken in het artikel arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
10. Garantie claimen voor een kapot product moet bij de fabrikant
Wanneer een consument teruggaat naar een winkelier met een kapot product, krijgt hij regelmatig te horen dat garantieclaims door de fabrikant worden afgehandeld en dat de winkelier er niets aan kan doen.
Dit is onjuist: de consument heeft een overeenkomst met de winkelier, niet met de fabrikant. De winkelier hoort het probleem dan op te lossen en zelf voor het product te reclameren bij de fabrikant. Doorsturen mag, maar de consument is absoluut niet verplicht om daarmee akkoord te gaan.
