Een alternatief voor het huwelijk is het geregistreerd partnerschap. In dit artikel zal onder andere worden gekeken naar wat een geregistreerd partnerschap precies is, wat de wettelijke regels voor het geregistreerd partnerschap zijn, wat de verplichtingen van de partners zijn, hoe het zit met het ingebrachte vermogen en hoe het geregistreerd partnerschap wordt beëindigd.
Geregistreerd partnerschap
Zoals al eerder gezegd, lijkt het geregistreerd partnerschap op het huwelijk. Veel wetsartikelen voor het huwelijk zijn van overeenkomstige toepassing verklaard op het geregistreerd partnerschap.
De registratie van het geregistreerd partnerschap gebeurt (net als bij het huwelijk) door de ambtenaar van de burgerlijke stand. Om een geregistreerd partnerschap te mogen aangaan mag iemand niet tegelijkertijd een geregistreerd partnerschap hebben of gehuwd zijn. Wanneer de toekomstig partners eerder al een geregistreerd partnerschap of huwelijk zijn aangegaan, moeten ze daarvan wel melding maken.
Stuiting (tegenhouden) geregistreerd partnerschap
Het geregistreerd partnerschap kan onder andere worden tegengehouden (‘gestuit’) wanneer de partijen dit enkel aangaan om een van beiden toegang te verschaffen tot Nederland en ze niet de plichten die de wet aan de partnerschapsregistratie stelt willen vervullen.
Daarnaast is het Openbaar Ministerie verplicht om het geregistreerd partnerschap te stuiten wanneer de minimumleeftijd niet is bereikt, er sprake is van iemand met gestoorde geestesvermogens of er sprake is van verwantschap in de opgaande of neergaande lijn of van verwantschap als broeder en zuster (of broeders of zusters). Ook de ambtenaar van de burgerlijke stand mag niet aan het geregistreerd partnerschap meewerken wanneer hij hier weet van heeft.
Rechten en verplichtingen bij het geregistreerd partnerschap
De rechten en verplichtingen van de geregistreerd partners komen overeen met de rechten en verplichtingen die echtgenoten in het huwelijk hebben.
Dit houdt onder meer in dat de partners in een geregistreerd partnerschap elkaar trouw, bijstand en hulp verschuldigd zijn. Ook de kosten van het huishouden komen ten laste van het gezamenlijke inkomen.
Daarnaast moeten beide partners elkaar voor bepaalde grote uitgaven toestemming vragen. Wordt dat niet gedaan, dan kan de ander de overeenkomst vernietigen.
Wettelijke gemeenschap van goederen / ‘huwelijkse’ voorwaarden
Ook de wettelijke gemeenschap van goederen en de ‘huwelijkse’ voorwaarden voor het geregistreerd partnerschap zijn hetzelfde als bij het huwelijk.
Dat houdt in dat er sprake is van gemeenschap van goederen wanneer er niets is geregeld. Er kan echter ook bij de notaris worden geregeld dat er geen (volledige) gemeenschap van goederen ontstaat en dat er sprake is van partnerschapsvoorwaarden (de equivalent van de huwelijkse voorwaarden).
Voor meer informatie hierover kan worden gekeken in de artikelen over de gemeenschap van goederen en de huwelijkse voorwaarden.
Einde geregistreerd partnerschap
Een geregistreerd partnerschap kan door een aantal redenen eindigen. Dit is onder andere het geval wanneer een van beide partners komt te overlijden, wanneer er wederzijds goedvinden van beide partners is omtrent het beëindigen, wanneer één van beide partners of beide partners besluiten het geregistreerd partnerschap te ontbinden én wanneer het geregistreerd partnerschap wordt omgezet in een huwelijk.
Wanneer het geregistreerd partnerschap met wederzijds goedvinden wordt ontbonden, wordt de verklaring daarvoor door beide partners en een of meer notarissen of advocaten opgesteld, waarna deze door de ambtenaar van de burgerlijke stand wordt ingeschreven. Deze manier van beëindiging van het geregistreerd partnerschap is niet mogelijk wanneer er gezamenlijke kinderen zijn, of wanneer ze gezamenlijk het gezag uitoefenen over een of meer kinderen.
In de bovenstaande gevallen zal het geregistreerd partnerschap beëindigd worden door ontbinding op verzoek van de partners of door één van beide partners. Deze ontbinding vindt op dezelfde wijze plaats als de rechtspleging in echtscheiding: er komt een rechter aan te pas.
Van geregistreerd partnerschap naar huwelijk
Door de omzetting van een geregistreerd partnerschap naar een huwelijk, eindigt het geregistreerd partnerschap.
De beide partners kunnen in het huwelijk treden door aan de ambtenaar van de burgerlijke stand kenbaar te maken dat zij in het huwelijk willen treden. De ambtenaar van de burgerlijke stand zal dan een akte van omzetting opmaken, waarmee het geregistreerd partnerschap wordt omgezet in een huwelijk.
Geregistreerd partnerschap – Conclusie
Het geregistreerd partnerschap lijkt juridisch gezien in veel aspecten op het huwelijk. Dit is onder andere te zien bij de rechten en verplichtingen tussen partners en aan de wettelijke regeling voor gemeenschap van goederen en huwelijkse voorwaarden. Ook de ontbinding van het geregistreerd partnerschap vindt vaak plaats op dezelfde manier als de echtscheiding.
Wanneer er problemen zijn met het geregistreerd partnerschap, betreft het vaak het einde van het geregistreerd partnerschap. Hiervoor kan het verstandig zijn om contact op te nemen met een advocaat (en is het soms verplicht om een advocaat of notaris te betrekken in het proces).