Velen van ons kennen de Amerikaanse tv-series waarin allerhande voorwerpen verpand worden bij een pandjeshuis, met als doel het krijgen van een lening. Wordt die lening afbetaald (inclusief rente uiteraard), dan krijgt de geldlener zijn voorwerp terug.
Dit artikel gaat over het pandjeshuis (pandhuis) en wat de Nederlandse wetgeving zegt over het pandjeshuis dat in Nederland gevestigd is. Hoe moet te werk worden gegaan, wat mag het pandjeshuis wel en wat niet? Wij leggen het uit.
Pandbelening bij pandjeshuis
Verpanding bij het pandjeshuis wordt juridisch gezien ‘pandbelening’ genoemd. De lener krijgt tijdelijk de beschikking over een som geld, het pandjeshuis krijgt ter zekerheid een roerende zaak (een horloge, een duur boek, een tv, et cetera).
Per 1 juli 2014 is er nieuwe wetgeving rondom pandbelening bij het pandjeshuis van kracht. Deze nieuwe wet vervangt de meer dan 100 jaar oude Pandhuiswet 1910.
In dit artikel gaan we uit van een particuliere lener en een beroepsmatige uitlener (pandjeshuis).
Overeenkomst van pandbelening
Bij het pandjeshuis, wordt een overeenkomst van pandbelening opgemaakt voor elke transactie. De overeenkomst van pandbelening is een overeenkomst die op papier of op een ‘duurzame drager’ wordt aangegaan. Beide partijen krijgen een exemplaar van de overeenkomst.
In die overeenkomst wordt afgesproken, dat de lener zijn zaak terugkrijgt wanneer hij de geldsom en pandbelenersvergoeding (rente) volledig heeft terugbetaald binnen de gestelde termijn.
In de overeenkomst wordt verder genoemd:
- Identiteit en adres van beide partijen;
- Omschrijving van het goed;
- De hoogte van de geldsom die het pandjeshuis ter beschikking stelt;
- De lengte van de termijn (minimaal twee maanden!)
- De rente/vergoeding per maand in procenten;
- Het totale bedrag dat betaald moet worden;
- Of de overeenkomst kan worden verlengd en zo ja, wat de voorwaarden daarbij zijn;
- Het feit dat de lener bij terugbetaling op elk moment binnen de termijn zijn goederen terug kan krijgen;
- Eventuele andere voorwaarden die het pandjeshuis van toepassing wil laten zijn.
Hoogte van de vergoeding aan het pandjeshuis
De hoogte van de vergoeding die pandjeshuizen voor overeenkomsten die voor 1 juli 2015 worden gesloten mogen berekenen, is 9% per maand. Dat komt neer op een samengesteld rentepercentage (=rente op rente) van 181% per jaar.
De hoogte van de vergoeding die pandjeshuizen vanaf 1 juli 2015 mogen afspreken is 4,5% per maand. Dat houdt een rentepercentage van 69,5% per jaar in.
Vreemd genoeg, is het percentage aan vergoeding dat pandjeshuizen in rekening mogen brengen nog steeds aanzienlijk hoger dan het maximumpercentage (afhankelijk van de rentestand meestal tussen de 10 en 15%) per jaar dat aanbieders van consumentenkredieten mogen vragen (denk ook aan de aanbieders van flitskrediet, die daarvoor eerder flink op de vingers werden getikt).
Verdere regelgeving verpanding aan pandjeshuis
Hoewel de ‘verpanding’ aan het pandjeshuis wellicht geen échte verpanding is, zijn wel een aantal (niet allemaal!) regels rondom het pandrecht van overeenkomstige toepassing indien het eigendom over wordt gedragen nadat de lener niet op tijd heeft betaald (in tegenstelling tot de variant waarin het eigendom direct wordt overgedragen en weer terug wordt overgedragen indien wel op tijd wordt betaald).
Het is verstandig om in dergelijke gevallen een jurist te raadplegen voor advies op maat.
Afwijken van deze regels
Er zijn pandjeshuizen die afwijken van bovenstaande regels en die hogere rentepercentages vragen of kortere termijnen hanteren. Dat is echter niet toegestaan, ook niet als dat in de overeenkomst van pandlening wordt afgesproken.
De bovenstaande regels zijn zogenaamd ‘dwingend recht’. Staan toch andere bepalingen in de overeenkomst? Dan zijn die nietig (ongeldig). Ook het omzeilen van deze regels door de overeenkomst anders te noemen is niet mogelijk.
Heeft u een conflict met een pandjeshuis?
Er ontstaan regelmatig conflicten bij pandjeshuizen, niet enkel op tv, maar ook in het pandjeshuis op de hoek. Wanneer een conflict ontstaat en wanneer u er niet uitkomt, is het verstandig om contact op te nemen met een jurist.
Een jurist kan u adviseren, kan eventueel in contact treden met het pandjeshuis om tot een oplossing te komen of kan een procedure starten indien dat nodig is.
Verpanding bij pandjeshuis – Conclusie
Verpanding bij een pandjeshuis komt meer voor in Nederland dan dat men zou denken. De wet geeft er een aantal specifieke regels voor, die hierboven grotendeels zijn weergegeven.
Mochten er geschillen met het pandjeshuis ontstaan rondom de pandbelening, dan is het verstandig om een jurist in te schakelen die verstand heeft van dit onderwerp. Hoe eerder u dat doet, hoe beter de kans op een gunstige uitkomst.