Wie de lusten draagt, moet ook de lasten dragen, is vaak een redenering waarom de wetgever bepaalde regelgeving invoert. Zo ook bij de regels rondom aansprakelijkheid voor werknemers, zoals in dit artikel zal worden beschreven.
We bekijken specifiek wanneer een derde (zoals een klant of leverancier) een ondernemer aansprakelijk kan houden voor schade die een van zijn werknemers heeft toegebracht (en wanneer niet). Daarnaast bekijken we of de ondernemer de aansprakelijkheid voor werknemers kan afwentelen op de werknemer.
Aansprakelijkheid voor werknemers
Wanneer het gaat om aansprakelijkheid voor werknemers, zijn er een aantal verschillende situaties denkbaar. Denk daarbij voornamelijk aan aansprakelijkheid via:
- Wanprestatie door acties van werknemers;
- Overeenkomsten die door werknemers zijn gesloten;
- Onrechtmatige daden van werknemers.
Deze drie categorieën zullen we hierna kort bekijken.
Aansprakelijkheid voor werknemers via wanprestatie
Het kan zo zijn dat een ondernemer/werkgever door een fout van een werknemer niet aan zijn contractuele verplichtingen kan voldoen. Hij pleegt dan wanprestatie tegenover zijn klant of leverancier. De klant of leverancier kan die schade direct op de ondernemer verhalen via de normale regels rondom wanprestatie.
Denk in een dergelijk geval aan de werknemer die een fout maakt waardoor het werk opnieuw gedaan moet worden en niet op tijd afgeleverd wordt. De klant kan op zijn beurt niet aan bepaalde verplichtingen naar zijn klanten voldoen en lijdt zo schade. De werkgever zal direct kunnen worden aangesproken door de klant, omdat hij de contractspartij is.
Aansprakelijkheid voor werknemers die overeenkomsten sluiten
Het is ook mogelijk, dat een werknemer namens de onderneming een overeenkomst heeft gesloten met een klant of leverancier. De werkgever/ondernemer is echter niet altijd aansprakelijk voor werknemers die overeenkomsten ebben gesloten.
De ondernemer/onderneming is in elk geval wél aansprakelijk wanneer:
- de werknemer statutair bestuurder was;
- de werknemer een volmacht had;
- de ondernemer een schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid heeft gecreëerd.
Denk daarbij aan de schoonmaakster (geen statutair bestuurder, geen volmacht) van Janssen b.v. die een overeenkomst sluit met Peeters b.v. waarmee ze het pand van Janssen b.v. verkoopt. Peeters b.v. kan Janssen b.v. niet aansprakelijk houden voor nakoming van die overeenkomst. Peeters b.v. kan wel eventueel de schoonmaakster aansprakelijk houden.
Aansprakelijkheid voor de onrechtmatige daden van werknemers
Wanneer een werknemer in de uitoefening van zijn taak schade toebrengt aan een derde (leverancier/klant) door een onrechtmatige daad, zal de werkgever vaak aansprakelijk kunnen worden gehouden voor de werknemer. Dit is voornamelijk het geval indien de opdracht van de ondernemer aan zijn werknemer ervoor heeft gezorgd dat de kans op de fout is vergroot én hij zeggenschap had over de gedragingen waarin de fout was gelegen.
Zijn zowel werkgever als werknemer aansprakelijk voor de fout, dan hoeft de werknemer niet bij te dragen aan de schadevergoeding, tenzij hij opzettelijk of bewust roekeloos heeft gehandeld. Ook indien er sprake is van speciale omstandigheden kan het zo zijn dat de aansprakelijkheid van de werknemer uitgebreider is.
Een voorbeeld van aansprakelijkheid voor werknemers in het geval van onrechtmatige daad is te zien bij de bouwvakker die bij het uitvoeren van zijn werkzaamheden per ongeluk een baksteen van zijn steiger laat vallen. De baksteen komt terecht op een auto die daar geparkeerd staat. De eigenaar van de auto kan waarschijnlijk met succes de ondernemer/werkgever aanspreken voor zijn schade.
Kan een werkgever de aansprakelijkheid op de werknemer afwentelen?
Stel, een klant of leverancier houdt de ondernemer succesvol aansprakelijk voor de schade die zijn werknemer heeft veroorzaakt. Kan de ondernemer (werkgever) zijn werknemer voor die kosten laten opdraaien? Kan een werkgever feitelijk gezien ervoor zorgen dat aansprakelijkheid voor werknemers niet op hem van toepassing is?
Nee: in beginsel hoeft de werknemer nooit schadevergoeding te betalen. Er kunnen echter redenen zijn om van die regel af te wijken. Dat is bijvoorbeeld het geval als:
- De schade opzettelijk is toegebracht;
- De schade is ontstaan doordat de werknemer bewust roekeloos heeft gehandeld;
- Er sprake is van andere omstandigheden die het rechtvaardigen dat de werknemer schadevergoeding zou moeten betalen;
- Er contractueel met de werknemer is afgesproken dat hij schadevergoeding moet betalen. De werknemer moet dan wél verzekerd zijn voor het bedrag aan schadevergoeding.
Over het algemeen is het voor een werkgever niet gemakkelijk om schade door te schuiven naar zijn werknemers. Wilt u specifiek weten hoe dat in uw geval zit, dan is het verstandig om contact op te nemen met een jurist.
Aansprakelijkheid voor werknemers – Conclusie
Zoals hierboven duidelijk te zien is, zijn er verschillende mogelijkheden waarop werkgevers aansprakelijk kunnen zijn voor hun werknemers. Aansprakelijkheid voor werknemers kan tot het moeten betalen van grote schadevergoedingen leiden.
Zit u in een conflict rondom aansprakelijkheid (als werknemer of als werkgever) of wilt u juist goed advies om aansprakelijkheid voor werknemers zoveel als mogelijk te voorkomen, dan is het verstandig om contact op te nemen met een goede jurist.